Από μικρή μου άρεσαν οι ερωτήσεις. Ευτυχώς έχω διαλέξει ένα επάγγελμα που μου επιτρέπει να εξασκώ καθημερινά τον εαυτό μου στο να κάνει ερωτήσεις μιας και το Coaching βασίζεται στη διαλεκτική μέθοδο του Σωκράτη.
Οι ερωτήσεις μας οδηγούν στη ανακάλυψη των βαθύτερων φόβων και πεποιθήσεών μας, ξεκλειδώνουν εσωτερικές μας δυνάμεις και μας αποκαλύπτουν επιλογές που πριν δεν βλέπαμε. Προφανώς τίποτε από τα παραπάνω δεν μπορεί να συμβεί με το να αναμασάμε ερωτήματα στα οποία δεν έχουμε απάντηση, και τα οποία μας μπλοκάρουν, όπως: “γιατί να τύχει αυτό σε μένα, γιατί τώρα;” κλπ.
Σε κάθε σεμινάριο που συζητάω αυτό το θέμα κάποιος ακροατής μου κάνει την προφανή ερώτηση “Και ποιες δηλαδή είναι οι σωστές ερωτήσεις;”. Η απάντηση είναι μέσα σας κι ένας καλός coach θα σας βοηθήσει να την εκμαιεύσετε! Αν με ρωτήσετε “Τι μπορώ να κάνω για να νιώσω καλύτερα;” θα σας απαντήσω με άλλες ερωτήσεις: “Πώς το κάνεις συνήθως;” “Πώς ησύχασες τον πόνο, τον θυμό, την ανησυχία ή την απογοήτευσή σου την προηγούμενη φορά που ήρθες αντιμέτωπη με αυτά;” “Τι λειτουργεί καλύτερα με εσένα;”
Οι σωστές ερωτήσεις είναι σαν μια φυσική άσκηση για τους νευρώνες μας, δηλαδή για τα εγκεφαλικά μας κύτταρα. Η προσπάθεια να βρούμε την απάντηση προκαλεί το τέντωμα των δενδριτών (νευρικές απολήξεις των νευρώνων που όταν έρθουν σε επαφή με άλλους βοηθούν στην αλληλουχία και την καθαρότητα της σκέψης). Κάθε καινούρια συνειδητοποίηση, κάθε “αναλαμπή” είναι στην πραγματικότητα μια καινούρια σύναψη, ένα καινούριο νευρολογικό μονοπάτι που σε οδηγεί στη λύση.
Μια καλή στρατηγική είναι να ρωτήσεις τον εαυτό σου κάτι και μετά να πας για τρέξιμο ή για κολύμπι, να κάνεις ένα παζλ ή λίγη κηπουρική, να πλύνεις το σκύλο σου, να ζωγραφίσεις… Η ιδέα πίσω από αυτό είναι να απασχολήσεις το σώμα σου και να αφήσει το υποσυνείδητό σου να κάνει τη δουλειά. Ο εγκέφαλός μας είναι μια μηχανή που προκαλεί δέος. Έχει υπολογιστεί ότι οι –περίπου- δύο εκατομμύρια νευρώνες του εγκεφάλου μας είναι ικανοί να κάνουν 2.000 – 200.000 επαφές, δηλαδή συνάψεις, το δευτερόλεπτο! Και οι περισσότερες από αυτές γίνονται ασυνείδητα. Θεωρητικά, είναι αδύνατο για τον εγκέφαλό μας να συλλάβει μαι ερώτηση για την οποία δεν έχει απάντηση, δεδομένου ότι και η εν και η δε προέρχονται από το ίδιο μέρος και την ίδια διεργασία. Το μόνο που πρέπει να Κάνει κάνεις είναι να ρωτήσει την σωστή ερώτηση, να μπει ή να δημιουργήσει το κατάλληλο περιβάλλον ή τις κατάλληλες συνθήκες που θα ευνοήσουν την εγκεφαλική λειτουργία και να δώσει στον εαυτό του χρόνο με υπομονή και πίστη.
Κατάλληλες είναι συνήθως οι ανοιχτές ερωτήσεις (δηλαδή αυτές που απαντιόνται περιφραστικά και όχι με ένα ναι ή με ένα όχι), που οδηγούν σε εξελικτική σκέψη κι όχι σε αδιέξοδα. Το κατάλληλο περιβάλλον είναι αυτό στο οποίο ο συνειδητός νους είναι απασχολημένος με κάτι που όμως απαιτεί λίγη προσπάθεια, έτσι ώστε ο ασυνείδητος νους να δουλέψει δημιουργικά. Το μυαλό μας είναι απολύτως σε θέση να μας ωσεί τις απαντήσεις που ψάχνουμε, κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των προσωπικών μας δυνατοτήτων (υπαρκτές και εν δυνάμει!) Όταν ξέρεις ότι το μόνο που έχεις να κάνει είναι να ρωτήσεις, δεν είναι εντελώς τρελό να μην το κάνεις και να αφήνεις τον εαυτό σου σε σκοτεινά αδιέξοδα;
Κατάλληλο θεωρώ και ένα εξωτερικό περιβάλλον το οποίο σε γεμίζει, σε υποστηρίζει, θρέφει την ψυχή σου και ενδυναμώνει την πίστη σου σε εσένα.
Αν έχετε έρθει σε κάποιο μου σεμινάριο θα γνωρίζετε ότι μου αρέσει πολύ να δουλεύω με τις λεγόμενες “Θετικές Δηλώσεις”. Πρόκειτε για θετικές αυθυποβολές στον ενεστώτα, τις οποίες επαναλαμβάνουμε ξανά και ξανά. Υπάρχουν δύο ειδών θετικές δηλώσεις. Οι “pret-a-porter” –δηλαδή αυτές που μπορείτε να βρείτε έτοιμες σε βιβλία, ή ημερολόγια δικά μου, της Louise Hay και άλλων συγγραφέων- και οι «χειροποίητες» – δηλαδή αυτές που φτιάχνει ο καθένας μόνος του. Από την πείρα μου οι δεύτερες λειτουργούν πολύ καλύτερα. Όταν επαναλαμβάνεις τις λέξεις κάποιου άλλου, το σύστημά σου χρειάζεται περισσότερο χρόνο να τις απορροφήσει, να τις αφομοιώσει, να τις εσωτερικεύσει απολύτως και τελικά να κάνει αλλαγές ορμώμενες και καθοδηγούμενες από αυτές. Ο λόγος είναι ότι οι λέξεις έχουν διαφορετικό νόημα, απόχρωση και ποιότητα για τον καθένα μας, ανάλογα με την ανατροφή μας, τη θρησκεία μας, το κοινωνικό μας περιβάλλον, την ηλικία μας και τόσους άλλους παράγοντες. Έχω μιλήσει συχνά για τον εσωκεντρισμό©, τη θετική, φωτισμένη πλευρά του εγωισμού. Φυσικά, ο αληθινός εσωκεντριστής© μπορεί αμέσως να εντοπίσει την κατάλληλη λέξη για τη δήλωσή του, αυτή που θα τον ενδυναμώσει και θα τον παρακινήσει.
Οι θετικές δηλώσεις που φτιάχνονται από εμάς για εμάς είναι ένα εξαιρετικά ισχυρό και αποτελεσματικό εργαλείο. Προκύπτουν από την προσωπική μας εμπειρία, από τη δική μας βαθύτερη κατανόηση του κόσμου και από τους προσωπικούς μας συνειρμούς για κάθε λέξη. Το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουμε μάθει να τις αναζητάμε. Οι ερωτήσεις είναι ο καλύτερος τρόπος να δημιουργήσουμε δικές μας θετικές δηλώσεις που θα έχουν τη δύναμη να επιφέρουν σε όλο μας το σύστημα την αλλαγή και το αποτέλεσμα που επιθυμούμε
Οι ερωτήσεις είναι φτιαγμένες για να απαντιούνται. Όταν απαντιούνται, είναι μια καταπληκτική πηγή σοφίας. Μέσα από ερωτήσεις μπορούμε να ανακαλύψουμε τι μας σταματάει, τι έχει πάψει να λειτουργεί για εμάς, τι μας περιορίζει και μας σπαταλάει ενέργεια. Μέσα από ερωτήσεις μπορούμε να ανακαλύψουμε γιατί είμαστε εδώ που είμαστε, πώς καταλήξαμε εδώ, ποια είναι τα αληθινά θέλω μας και τις εσωτερικές πήγες μας που θα μας βοηθήσουν να τα πραγματοποιήσουμε.
Μερικές από τις πιο «δυνατές» ερωτήσεις που μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας είναι:
- Ζω σύμφωνα με τα αληθινά μου πιστεύω και τις αξίες μου;
- Χρησιμοποιώ το χρόνο μου με σοφία και σύνεση
- Καταναλώνω την ενέργειά μου σε ασχολίες και συναναστροφές που με βελτιώνουν και με κάνουν χαρούμενη;
- Νιώθω ευγνωμοσύνη αρκετά συχνά;
- Έχω αναπτύξει μηχανισμούς που να με προστατεύουν από το στρες;
- Τι θα μπορούσα να κάνω (ή να πάψω να κάνω!) από αύριο έτσι ώστε να βελτιώσω την ποιότητα της ζωής μου;
- Κάνω ό,τι μπορώ για να έχω υγιείς σχέσεις στη ζωή μου
- Προφυλάσσω τον εαυτό και τα όριά μου;
- Τι θα ήθελα να λένε για μένα όταν δεν είμαι εκεί;
- Ποιος άνθρωπος θέλω να είμαι όταν δεν κοιτάει κανείς;
- Κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για να επιτύχω τους στόχους μου;
- Αφήνω να με επηρεάζουν οι γνώμες των άλλων και –αν ναι- πως μπορώ να σταματήσω να επηρεάζομαι από αυτές
- Ποια πράγματα και ποιους ανθρώπους θεωρώ δεδομένους στη ζωή μου;
- Πώς η παρουσία μου βελτιώνει τη ζωή των κοντινών μου ανθρώπων;
- Πώς μπορώ να συνεισφέρω σε μια καλύτερη, πιο ισορροπημένη κοινωνία;
- Τι θα με έκανε πραγματικά χαρούμενη και τι με σταματάει από το να το κάνω;
Οι ερωτήσεις είναι αμέτρητες και οι απαντήσεις διαφορετικές για τον κάθε ένα από εμάς. Η δουλειά του Coach είναι να σας κάνει ερωτήσεις. Όπως λέω και στους πελάτες μου, οι καλύτερες ερωτήσεις είναι αυτές στις οποίες μου απαντούν «δεν ξέρω». Όταν πιέσετε τον εαυτό σας –όπως εγώ τους πελάτες μου – να σκεφτείτε μια νέα απάντηση, εναλλακτική, επιλογή, τότε έχετε πραγματικά διευρύνει τους ορίζοντές σας και αρχίζετε να ανακαλύπτετε και να κινητοποιείτε το τεράστιο αποθεματικό που όλοι κρύβουμε μέσα μας!
